METADISCOURSE MARKERS IN CONCLUDING SECTIONS OF POSTGRADUATE THESES

Bilimsel söylem, yazar ile okuyucular arasında etkileşimin gerçekleştirildiği alanlar sağlama eğilimindedir. Üstsöylem, tarafların ilişki kurup etkileşime geçmesini sağlayan araçlar setidir. Metnin tutarlığının korunmasını sağlayan, ve okuyucu arasındaki odaklanan dilsel özelliklerdir. Üstsöylem belirleyicileri yazarlar, metinde kendilerini yansıtarak konumlarını belirleyebilir, iletişimsel niyetlerini sergileyebilir, okuyucularını etkileyebilir ya da kaçınma ifadelerini kullanabilmektedir (Hyland, 1998b, 2005a, 2005b). Yazarın kendi duruşu ilgili metnin içeriğine, söylemin düzenlenişine okuyucuya açıkça gönderimlerde bulunduğu görünümler olarak tanımlanan s. 438) üstsöylem, yazarın okuyucusu etkili bir iletişim kurmasını sağlamaktadır. özellikle dilbilim (yabancı) dil öğretimi alanlarında büyük ilgi görmekte son dönemlerde üstsöylem çalışmaların giderek arttığı gözlemlenmektedir. Bu çalışmanın amacı, alanında yazılan lisansüstü tezlerin sonuç bölümlerinde kullanılan belirleyicilerini tespit etmektir. Yükseköğrenim Kurulu Başkanlığı, Ulusal Tez Merkezi’nde 2001-2021 yılları Türkçe yazılmış 241 tez arasından orantılı örnekleme yöntemi seçilen 72 tez, örneklemi belirlenmiştir. Çalışma nitel araştırma yapılandırılmıştır. Veriler veri toplama tekniklerinden belge tarama yoluyla elde edilerek Hyland (2005a)’in oluşturduğu modeli çözümlenmiştir. Çalışmanın sonucunda belirleyicilerinin yüksek lisans doktora tezlerinde nasıl görünüm sergilediği tartışılmış yorumlanmıştır.